ORIGINAL_ARTICLE
انباشت سدیم و کلر در ریشه جهت مقابله با شوری در گیاه دارویی پونهسای کرک ستارهای (Nepeta astrotricha )
در این تحقیق اثر شوری ناشی از کلرید سدیم بر تغییرات سدیم و کلر در ریشه گیاه Nepeta astrotricha در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج سطح شوری 0، 2/5، 5، 7/5 و 10 dsm-1 در سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. جوانهها در گلدانهای پلاستیکی و شرایط مشابه در گلخانه تحقیقاتی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه یزد نگهداری شدند. پس از 60 روز استفاده از تیمارها، ریشه گیاهان به آزمایشگاه منتقل و بعد از استخراج عصارهی ریشه، میزان سدیم و کلر اندازهگیری شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، افزایش شوری باعث افزایش محتوای سدیم ریشه گیاه شد. این افزایش در تیمارهای 7/5 و 10 dsm-1 در مقایسه با شاهد معنیدار بود. همچنین مقدار کلر با افزایش سطح شوری افزایش یافت. بالاترین مقدار کلر در نمونه 10 dsm-1 و حداقل مقدار در نمونه غیر تنش مشاهده شد. به نظر میرسد گیاه دارویی Nepeta astrotricha با جذب و حفظ سدیم و کلر در ریشه و جلوگیری از انتقال آن به قسمتهای هوایی میتواند تنش شوری را تحمل کند.
https://jmpb.znu.ac.ir/article_35494_1cdd8896217bfee9e25be89f5556912e.pdf
2019-02-20
1
8
تنش شوری
سدیم
کلر
گیاهان دارویی
پونهسای کرک ستارهای
محمدجعفر
صالحه
mj.salehe@gmail.com
1
دانشگاه یزد، دانشکده منابع طبیعی، گروه مناطق خشک و بیابانی
LEAD_AUTHOR
محمدحسین
حکیمی
2
دانشگاه یزد، دانشکده منابع طبیعی، گروه مناطق خشک و بیابانی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بهینه سازی تشکیل کالوس و ریشه های نوپدید به منظور تولید متابولیت های با ارزش دارویی گیاه رازک
رازک (Humulus lupulus) گیاهی از خانواده شاهدانه است که در بیشتر نقاط جهان به منظور مصارف دارویی و صنعتی کشت میشود. مواد موثره این گیاه ترکیبات رزینی، اسانس، فنل و فلاونویید است. هدف از پژوهش حاضر بهینهسازی تولید کالوس و ریشههای نوپدید جهت تولید متابولیتهای ثانویه است. به این منظور قطعه جدا کشت دمبرگ در دو نوع محیط کشت MS وB5 حاوی غلظتهای مختلف (5، 3، 2.5، 2، 1.5، 1، 0.5، 1، 0 میلی گرم در لیتر) Kin به تنهایی یا همراه با غلظتهای مختلف (5، 3، 2.5، 2، 1.5، 1، 0.5، 1، 0) NAA و یا 2,4-D کشت شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 8 تکرار و تعداد پنج قطعه جدا کشت در هر تکرار انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که محیط MS و B5 اثر یکسانی در تحریک کالزایی دارند. بیشترین میزان کالزایی (100%) در تیمار (2.5 و 2.5) و (3 و 3) میلیگرم در لیتر NAA+Kin و یا 2,4-D+Kin در هر دو محیط دیده شد. بیشترین میزان وزن خشک و تر در محیط کشت حاوی (2.5 و 2.5) میلیگرم در لیتر NAA+Kin مشاهده شد. نتایج حاضر همچنین نشان داد که تیمار (0.5 و 0.5) میلیگرم در لیتر NAA+Kin و نیز (1 و 0.5) میلیگرم در لیتر 2,4-D+Kin در هر دو محیط سبب تحریک بیشترین درصد (85%) ریشهزایی میشود. بیشترین میزان فنل و فلاونویید به ترتیب در محیط MS حاوی (3 و 3) میلیگرم در لیتر NAA+Kin و محیط B5 حاوی (3 و 3) میلیگرم در لیتر 2,4-D+Kin تولید شد.
https://jmpb.znu.ac.ir/article_35495_60243d7a9d9597612ffb056f8215c453.pdf
2019-02-20
9
30
رازک
کالوس
ریشه نوپدید
فنل
فلاونویید
موژان
گلعلی پور
m.golalipoor@gmail.com
1
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان
AUTHOR
مهناز
اقدسی
aghdasi1346@gmail.com
2
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان.
LEAD_AUTHOR
محمد
فاطمی
s.m.fatemi@gu.ac.ir
3
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی گونه های مختلف قارچ میکوریزا در سطوح مختلف کود فسفره بر برخی صفات فیزیولوژیک سرخارگل در شرایط کمآبی
این بررسی با هدف مطالعه تاثیر سطوح آبیاری (آبیاری پس از 70، 110 و 150 میلیمتر تبخیر از تشتک)، سطوح کود فسفره (عدم کاربرد کود فسفره و کاربرد 25 و 50 درصد دز توصیه شده) و گونههای مختلف قارچهای میکوریزا (عدم کاربرد، کاربرد Glomus intradices، G. mossae، G. hoei و کاربرد توام هر سه گونه) بر تجمع ماده خشک و تولید اسانس گیاه دارویی سرخارگل در سال 1395، به صورت اسپلیت پلات و بر پایه طرح بلوک های تصادفی انجام پذیرفت. در اکثر صفات بررسی شده کاهش میزان آب از آبیاری پس از 70 به 110 میلیمتر، تاثیر معنی داری بر صفات بررسی شده نداشت. آبیاری پس از 150 میلیمتر تبخیر از تشتک علیرغم اینکه در عملکرد بیولوژیک کاهش قابل ملاحظه ای را باعث گردید، ولی کاربرد تعدادی از تیمارهای کودی مانند مصرف 50 درصد فسفر به همراه کاربرد توام گونه های میکوریز و یا استفاده ازگونه G.hoei بدون مصرف کود فسفره، تماماً از تاثیر کاهشی کم آبی جلوگیری نمود. کاربرد تلفیقی کود فسفره و میکوریزا در سطح آبیاری پس از 70 میلیمتر تبخیر از تشتک، تاثیری بر صفات مورد بررسی نداشت، ولی در سطوح آبیاری پس از 110 و 150 میلیمتر تبخیر از تشتک اغلب تیمارهای کاربرد تلفیقی کود فسفره و میکوریزا افزایش معنی داری را باعث شد. کاربرد گونه های میکوریز به ویژه گونه G. hoeiاثر مطلوبی بر صفات مورد بررسی داشت. در این بررسی بیشترین و کمترین عملکرد اسانس بهترتیب با 4/27 گرم در تیمار G. intradices در سطح آبیاری پس از 150 میلیمتر تبخیر از تشتک به دست آمد. با توجه به اهمیت اقتصادی عملکرد اسانس سرخارگل، با وجود اینکه تجمع ماده خشک گیاه به طور منفی تحت تاثیر کم آبی قرار گرفت کاشت این گیاه حتی در شرایط کم آبی شدید همراه با کاربرد میکوریزا، بدون کاهش عملکرد اسانس ممکن به نظر می رسد.
https://jmpb.znu.ac.ir/article_35501_7ebfe275e24c3e58c05797cdc6073396.pdf
2019-02-20
31
45
سرخارگل
میکوریزا
فسفر
عملکرداسانس
کم آبی
نویده
رفعت
navideh_r@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری زراعت، واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران
LEAD_AUTHOR
مهرداد
یارنیا
m.yarnia@yahoo.com
2
استاد گروه زراعت، واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران
AUTHOR
بهرام
میرشکاری
mirshekari.iaut.ac.ir@yahoo.com
3
دانشیارگروه زراعت، واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران
AUTHOR
ورهرام
رشیدی
rashidi.varahram@gmail.com
4
دانشیارگروه زراعت، واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران
AUTHOR
امیرمحمد
دانشیان مقدم
daneshian.a.m@gmail.com
5
استادیار گروه کشاورزی، واحد شبستر، دانشگاه آزاداسلامی، شبستر، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی اثر متیل جاسمونات و نانوذرات اکسید روی و آهن بر زیستمانی کالوس گیاه دارویی زرشک بیدانه
چکیده: به منظور بررسی زیست مانی کالوس های زرشک بیدانه، آزمایشی در مهرماه 1396 در دانشکده کشاورزی بیرجند انجام شد. کالوس ها به مدت هشت هفته بر روی محیط کشت MS/2 حاوی ترکیبات هورمونی (TDZ - BAP) و متیل جاسمونات، نانوذرات اکسید آهن و روی در غلظتهای مختلف قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 14 تیمار در سه تکرار اجرا و صفات مورد بررسی شامل وزن تر، وزن خشک، درصد زیستمانی، سطح کالوس، درصد رطوبت جرمی و od بودند. نتایج نشان داد، تیمار (TDZ و نانو اکسید روی PPM 100) دارای بیشترین وزنتر بود. نتایج مقایسات متعامد تیمارهای حاوی BAP و TDZ نشان داد، بیشترین درصد زیست مانی در تیمار ( BAP و نانو اکسید روی PPM 75) مشاهده شد. مقایسات متعامد بین تیمارهای حاوی نانو ذرات اکسید (آهن ، روی) و تیمارهای حاوی متیل جاسمونات نشان دهنده برتری تیمارهای نانو اکسید روی (100 PPM) نسبت به سایر تیمارها بود. نتایج نشان دهنده اثر مثبت نانو ذرات اکسید روی بر اقزایش زیست مانی کالوس های زرشک بیدانه بود.
https://jmpb.znu.ac.ir/article_35502_e298b0bd7b4bab68959740968022f650.pdf
2019-02-20
46
57
تترازولیوم
تیدیازورون
قهوهای شدن
متعامد
محیط کشت MS
زهرا
مزگی نژاد
zahramezginezhad@gmail.com
1
، دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات – دانشکده کشاورزی- دانشگاه بیرجند.
LEAD_AUTHOR
محمدقادر
قادری
grghaderi@yahoo.com
2
استادیار، عضو هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات- دانشکده کشاورزی- دانشگاه بیرجند
AUTHOR
زهره
علیزاده
zoalizade@birjand.ac.ir
3
استادیار، عضو هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات- دانشکده کشاورزی- دانشگاه بیرجند
AUTHOR
علی
ایزانلو
a.izanloo@birjand.ac.ir
4
استادیار، عضو هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات- دانشکده کشاورزی- دانشگاه بیرجند
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی برخی صفات فیزیولوژیکی و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان در گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum ) در واکنش به تلقیح میکوریزایی
تحقیق حاضر با هدف ارزیابی میزان نشت یونی، غلظت پرولین، غلظت مالون دی آلدئید و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان در اندام هوایی و ریشه گیاه دارویی گشنیز در واکنش به تلقیح میکوریزایی تحت تنش شوری در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت از سه سطح تنش شوری شامل شاهد (بدون تنش)، 60 و 120 میلیمولار نمک کلرید سدیم و دو سطح تلقیح میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح قارچ میکوریزایی Glomus mosseae) بودند. صفات مورد ارزیابی شامل میزان نشت یونی، غلظت مالون دی آلدئید، غلظت پرولین و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان سوپراکسید دیسمیوتاز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز بود. نتایج به دست آمده اثرات افزاینده تنش شوری بر صفات فیزیولوژیکی مورد ارزیابی را نشان داد. به نحوی که با افزایش شدت تنش شوری میزان نشت یونی، غلظت مالون دیآلدئید، غلظت پرولین به میزان قابل ملاحظه ای افزایش یافت. میزان این افزایش در ریشه ها بیشتر بود که بیانگر حساسیت بالاتر این اندام به تنش شوری می باشد. به کارگیری تیمار میکوریزایی موجب کاهش غلظت مالون دی آلدئید و میزان نشت یونی در شرایط تنش گردید. همچنین میزان پرولین گیاهان میکوریزایی از غیرمیکوریزایی پایینتر بود. تنش شوری موجب افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان گردید. فعالیت هر سه آنزیم مورد ارزیابی در ریشه بالاتر از اندام هوایی بود. شدت فعالیت آنزیم کاتالاز به مراتب از دو آنزیم دیگر بالاتر بود. اعمال تیمار میکوریزایی نقش مؤثری در ارتقاء رشد و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان گشنیز به ویژه در شرایط تنش شدید شوری داشت. هر چند گیاهان میکوریزایی و غیرمیکوریزایی تفاوت چندانی از نظر آنزیم گایاکول پراکسیداز نشان ندادند.
https://jmpb.znu.ac.ir/article_35503_1e6bb2ce6d5cb07657cf6416b42fb1a5.pdf
2019-02-20
58
69
آنزیم آنتیاکسیدان
پرولین
شوری
قارچ میکوریزا
گشنیز
محمد
اسماعیل پور جهرمی
1
عضو هیات علمی دانشگاه جهرم
LEAD_AUTHOR
امید
یونسی
omidyounesi@gmail.com
2
دکتری تخصصی فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس و اثرات ضد باکتریایی، ضد قارچی و آنتی اکسیدانتی عصاره های متانولی و کلروفرمی گیاهان دارویی اُکالیپتوس، زوفا و اقاقیا
گیاهان دارویی، امروزه به طور گسترده به عنوان جایگزینی برای آفت کشهای شیمیایی سنتزی مطرح هستند. در این پژوهش ترکیبات شیمیایی اسانس و اثرات ضد باکتریایی، ضد قارچی و آنتی اکسیدانتی عصاره های متانولی و کلروفرمی گیاهان دارویی اُکالیپتوس، زوفا و اقاقیا روی پاتوژنهای مهم گیاهی که معمولاً باعث آسیبهای غیر قابل جبران به محصولات کشاورزی می شوند، مورد بررسی قرار گرفته اند. جداسازی و شناسایی ترکیبات موجود در اسانسهای بدست آمده، با استفاده از دستگاه GC/MS انجام شد. فعالیت ضد میکروبی بر روی 11 میکرواُرگانیسم از جمله؛ سه باکتری گرم مثبت، پنج باکتری گرم منفی و نیز سه گونه قارچ با استفاده از روش انتشار دیسک مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین، فعالیت آنتی اکسیدانتی این سه گیاه با اندازه گیری آنزیم های کاتالاز و گایاکول پراکسیداز و ارزیابی میزان توانایی به دام اندازی رادیکال DPPH سنجیده شدند. علاوه بر این، میزان فنول و فلاونوئید کل گیاهان یاد شده نیز اندازه گیری گردیدند. بر اساس نتایج به دست آمده، در بین عصاره های متانولی و کلروفرمی، بیشترین فعالیت ضد باکتریایی به ترتیب مربوط به برگ گیاه زوفا و برگ گیاه اقاقیا بوده است. اسپاتولنول، فیتول و اسپاتولنول به ترتیب عمده ترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس گیاهان اُکالیپتوس، اقاقیا و زوفا بودند. با توجه به نتایج به دست آمده میتوان نتیجه گرفت که عصاره های این سه گیاه میتوانند به عنوان کاندیدای مناسبی جهت بررسیهای بیشتر در شرایط نیمه مزرعه ای و مزرعه ای مورد استفاه قرار گیرند تا در صورت تأیید قدرت باکتری کشی آنها در قالب برنامه های مدیریت تلفیقی آفات در کنترل آفات و بیماریها مورد استفاده قرار گیرند.
https://jmpb.znu.ac.ir/article_35504_e2f98b04e25588f1dc1ee797f3e05209.pdf
2019-02-20
70
93
اسانس
عصاره گیاهی
فعالیت ضد باکتریایی
اثر ضد قارچی
فعالیت آنتی اکسیدانتی
زهرا
حدادی
zhadadi89@gmail.com
1
دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
AUTHOR
قربانعلی
نعمت زاده
2
استاد پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
LEAD_AUTHOR
سمیه
قهاری
3
پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی پراکسید هیدروژن، پرولین، مالون دیآلدئید و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان در دو گیاه دارویی شوید (Anethum graveolens) و گشنیز (Coriandrum sativum) در شرایط تنش شوری
تحقیق حاضر با هدف ارزیابی میزان پراکسید هیدروژن، پرولین، مالون دی آلدئید و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان دو گیاه دارویی شوید و گشنیز تحت تنش شوری در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت از سه سطح تنش شوری شامل شاهد (بدون تنش)،60 و 120 میلی مولار نمک کلرید سدیم و دو گیاه دارویی شوید و گشنیز بود. صفات مورد ارزیابی شامل غلظت پراکسید هیدروژن، مالون دیآلدئید، پرولین و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سوپراکسید دیسمیوتاز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز بود. نتایج به دست آمده نشان دهنده اثرات افزاینده تنش شوری بر میزان پراکسید هیدروژن، مالون دی آلدئید و پرولین بود. به نحوی که با افزایش شدت تنش شوری غلظت آنها به میزان قابل ملاحظه ای در هر دو گیاه دارویی افزایش یافت. میزان این افزایش در ریشهها و در گیاه شوید بیشتر بود که حاکی از حساسیت بالاتر این گیاه به تنش شوری می باشد. همچنین تنش شوری موجب افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان گردید. فعالیت هر سه آنزیم مورد ارزیابی در ریشه بالاتر از اندام هوایی بود. در گیاه شوید فعالیت آنزیم کاتالاز به مراتب بالاتر از گشنیز بود. با این حال دو گیاه مورد ارزیابی به لحاظ سطح فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسمیوتاز و پراکسیداز تفاوت چندانی را با یکدیگر نشان ندادند.
https://jmpb.znu.ac.ir/article_35506_11320880fa0efc926a5004f7ed21ac20.pdf
2019-02-20
94
104
پراکسیداز
پرولین
سوپراکسید دیسمیوتاز
شوری
شوید
گشنیز
مالون دیآلدئید
محمد
اسماعیل پور جهرمی
msp62@yahoo.com
1
دانشگاه جهرم
LEAD_AUTHOR
امید
یونسی
omidyounesi@gmail.com
2
دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
آنالیز دادههای ترانسکریپتوم زعفران در راستای بیان ژنهای دخیل در مسیر بیوسنتزی فنیل پروپانویید
زعفران امروزه به عنوان یک گیاه استراتژیک در کشاورزی محسوب میشود. این گیاه به عنوان گرانترین ادویه جهان شناخته می شود و علاوه بر خواص مختلف خوراکی از دیرباز در طب سنتی مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از مهمترین خواص دارویی زعفران برای جلوگیری و درمان سرطان است. در این مطالعه ابتدا داده های ترانسکریپتوم از سایت NCBI Short read archive دانلود شدند. داده ها شامل پنج بافت کلاله، گلبرگ، برگ، پیاز و پرچم بودند. کنترل کیفی داده ها توسط نرمافزار FastQC و Trimmomatic انجام شده و بعد از آن اسمبلی خوانش ها صورت گرفت. پیشبینی ژنها توسط نرمافزار Trinity صورت گرفت. بیان ژنها با استفاده از نرمافزار RSEM سنجیده شده و با استفاده از دادهای موجود در مقالات ژنهای ضد سرطان در مسیر بیوسنتز فنیل پروپانویید با استفاده از مشابهت توالی های میان آنها و ژنهای ساخته شده توسط Trinity با نرمافزار BLASTx مورد بررسی قرار گرفتند. از میان ژنهای موجود در مسیر بیوسنتز فنیل پروپانویید در این مطالعه، برای اولین بار ژن CAD1 که کد کننده آنزیم Cinnamaldhyde است، شناسایی شد، این آنزیم در مسیرهای مختلف باعث جلوگیری از سرطان یا فعالیت تومور زایی میشود. در بررسی بیان این ژن مشخص شد که این ژن بیشترین بیان را در بافت های گلبرگ و کلاله دارد و کلاله این گیاه علاوه بر خواص ادویه آن می تواند به عنوان یک داروی ضد سرطان هم استفاده شود.
https://jmpb.znu.ac.ir/article_35531_736f6bdfe3dfcfc49b982f81784be931.pdf
2019-02-20
105
118
زعفران
ترانسکریپتوم
ژن
مسیر بیوسنتزی
محبوبه
دهقان
dehmah336@gmail.com
1
گروه بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده علوم و فناوریهای زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
AUTHOR
مسعود
توحید فر
m_tohidfar@sbu.ac.ir
2
گروه بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده علوم و فناوریهای زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR