TY - JOUR ID - 701842 TI - بررسی اثر ارتفاع از سطح دریا و اقلیم بر تغییرات متابولیت های ثانویه گیاهان دارویی آویشن و درمنه JO - زیست فناوری گیاهان دارویی JA - JMPB LA - fa SN - AU - نژادمحمد نامقی, علیرضا AU - جاهدی پور, سعید AU - قلی زاده, زهرا AD - مدیر گروه گیاهان دارویی مرکز آموزش علمی کاربردی سحر خیز AD - مدرس مرکز آموزش علمی کاربردی سحر خیز و کارشناس مسئول بهره برداری گیاهان دارویی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خراسان رضوی AD - مدرس مرکز آموزش علمی کاربردی سحر خیز و مدیر عامل موسسه آسیا اکوسیستم Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 7 IS - دوم SP - 47 EP - 53 KW - مواد موثره KW - گیاهان دارویی KW - پهنه بندی خشکسالی DO - 10.30470/jmpb.2022.701842 N2 - متابولیت های ثانویه موادی هستند که دربعضی از گیاهان و درمرحله رویشی خاصی ازرویش وجود دارند. آلکالوئید ها (مورفین، کدئین، آتروپین)، ترپنوئیدها، فلاوونوئیدها، رنگریزه هاو تانن ها از جمله مهم ترین این ترکیبات هستند. روند تغییرات این مواد موثره، در دو گیاه دارویی درمنه (Artemisia) (a) و آویشن (Thymus) در سه سطح ارتفاع H1 (700 تا 800 )، H2 (1300 تا 1200 )  و H3 (1700 تا 1800 ) متر از سطح دریا  و سه منطقه اقلیمی، خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب و در قالب یک طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد.  با تجزیه و تحلیل آماری با نرم افزار های آماری با نرم افزار  Rعلاوه بر بررسی تغییرات مواد موثره در این دو گیاه دارویی،  به شاخصی جدید برای ارزیابی شدت و استفاده از آن برای پهنه بندی خشکسالی دست یافتیم. در بهره برداری از گیاهان دارویی مرتعی نتایج این تحقیق قابل استفاده است. شاخص معرفی شده نشان می دهد که با افزایش شدت خشکی میزان متابولیت ها ثانویه در گونه های مختلف و در مراحل مختلف رویشی به طور معنی داری افزایش می یابد، که می توان از این شاخص برای مطالعات اکولوژی و اقلیم شناسی استفاده کرد. UR - https://jmpb.znu.ac.ir/article_701842.html L1 - https://jmpb.znu.ac.ir/article_701842_ebabe57d29322ff71b10fa8f4a48ee52.pdf ER -