حسین ربی انگورانی
چکیده
مرزه سهندی یکی از گیاهان خانواده نعناعیان و بومی ایران است که در شمال غرب و غرب کشور پراکندگی دارد.به عنوان ادویه و طعم دهنده مواد غذایی در صنایع کنسرو و نوشابه و فرآوری گوشت استفاده می شوداین گیاه اثرات ...
بیشتر
مرزه سهندی یکی از گیاهان خانواده نعناعیان و بومی ایران است که در شمال غرب و غرب کشور پراکندگی دارد.به عنوان ادویه و طعم دهنده مواد غذایی در صنایع کنسرو و نوشابه و فرآوری گوشت استفاده می شوداین گیاه اثرات دارویی داشته،آرام بخش و خواب آور میباشد، به منظور بررسی ترکیبات اسانس در رویشگاه ارتفاعات کوه بلقیس واقع در جنوب غرب استان زنجان پس از انتخاب نمونۀ مناسب گیاهی کل پیکرۀ رویشی گیاه در مرحلۀ تمام گل گیاه برداشت و پس از خشک شدن در شرایط سایه اتاق به شکل مخلوط همگن پودر شده و اسانس آن به روش تقطیر با آب استخراج گردید. سپس اجزاء تشکیل دهنده اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف نگار جرمی(GC-MS) مورد شناسایی و اندازهگیری مقدار اجزاء قرار گرفت. نتایج حاصل بیان داشت که اسانس حاصل از پیکرۀ رویشی خشک گیاه دارای رنگ سفید مایل به زرد با بازده 4/3 درصد بود، نتایج نشان داد که اسانس این گیاه در دامنه کوه بلقیس در ارتفاع مورد نظر از 46 ترکیب تشکیل شده است که 22 ترکیب نماینده 61/89 درصد کل اسانس بودند. مهمترین ترکیبات اصلی شناسایی شده و غالب در اسانس عبارتند از: دی لیمونین(6.54%)، 1و8-سینئول (اکالیپتول) (67/16%)،ال-منتون(12/9)،4-کارن(78/5)، آلفاتریپنول(28/5)،پولگون(94/7) ،کارواکرول(02/6) بودند.یافتههای این پژوهش در خصوص گیاه مرزه سهندی برای اولین بار در زنجان نشان داد که ترکیب شیمیایی این گیاه بسیار پر تعداد و متنوع در شرایط اقلیمی مورد بررسی می باشد.
