نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان

2 دانشیار بخش کشت بافت و انتقال ژن، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

3 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، زنجان

4 استادیار بخش فیزیولوژی مولکولی، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

5 دانشیار بخش باغبانی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج

چکیده

گیاه "به" (.Cydonia oblonga Mill ) به عنوان یک گیاه دارویی شناخته می شود. علاوه بر خواص زیاد میوه و برگ های این درخت، دانه "به" دارای ارزش بالایی می باشد. دانه به غنی از پکتین است که در اثر خیساندن یا جوشاندن با آب به صورت موسیلاژ که مصارف دارویی و صنعتی دارد از سلول های اپیدرم پوشش دانه به بیرون ترشح م یشود. تولید صنعتی موسیلاژ از پوسته دانه "به" و کاربرد آن به صورت وسیع در دنیا بررسی نشده است. در پژوهش حاضر برای اولین بار القای کالوس از پنج ژنوتیپ مختلف "به" و با استفاده از ریزنمونه های پوسته دانه که به روش لایه نازک سلولی( TCL ) تهیه شدند، در تیمار با غلظت های مختلف از تنظیم کننده های رشد گیاهی (صفر، 5، 10 و 20 میلی گرم در لیتر) 2,4-D در ترکیب با غلظت 8/ 1 میلی گرم در لیتر NAA در قالب طرح کاملا تصادفی روی محیط کشت پایه MS بررسی شد. نتایج نشان داد که سلول های اپیدرمی پوسته دانه "به" زنده بوده و توانایی تولید کالوس را دارند. بیشترین میزان کالوس زایی( 67 / 66 درصد) و بزرگترین اندازه کالوس ها( 5/ 26 میلی متر مربع) در ژنوتیپ KVD3 و در محیط کشت حاوی 5میلی گرم 2,4-D در ترکیب با غلظت 8/ 1 میلی گرم در لیتر NAA مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها