گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده
ریشههای مویین القا شده به وسیله‌ی باکتری Agrobacterium rhizogenes به علت پایداری و تولید زیاد ریشه‌ها در شرایط کشت بدون هورمون و در زمان کوتاه، بافتی مناسب برای تولید متابولیت‌های ثانویه است. شنبلیله از جمله گیاهان دارویی ارزشمند از تیره‌ی Fabaceae می‌باشد. برگ‌های شنبلیله حاوی کلسیم، آهن، فسفر، کاروتن، اسید‌آسکوربیک، پروتئین، تیامین و ریبوفلاوین می‌باشد. همچنین این گیاه به طور گسترده‌ای به‌عنوان گیاه ضد‌دیابت، پایین آورنده‌ی قند خون و کلسترول، ضدسرطان، ضد‌باکتری و چاشنی غذا مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق، ریشههای مویین از طریق ریزنمونه‌ی گیاهچه‌ی کامل و کوتیلدون و هیپوکوتیل به روش تزریقی توسط A. rhizogenes سویه‌ها‌ی A4،ATCC11325 و ATCC15834 تولید شدند. تأثیر نوع سویه باکتری و نوع ریزنمونه (گیاهچه‌ی کامل، هیپوکوتیل و کوتیلدون) برکارایی ریشههای مویین بررسی شد. ریز نمونه‌ها در محیط کشت B5 در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در چهار تکرار کشت شده و ریشههای مویین بعد از گذشت دو الی سه هفته در ریزنمونه‌های تلقیح شده با باکتری ظاهر شدند. بیشترین میزان تراریختی (93 درصد) و تعداد ریشههای مویین (10.43عدد ریشه) و بیشترین طول ریشه (6.64 سانتی متر) در ریزنمونه گیاهچه‌ی کامل 10 روزه و سویه A4 مشاهده شد و در ریزنمونه‌ی هیپوکوتیل در هر سه سویه ریشههای مویین مشاهده نشد.
)