نویسندگان
1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گیاهان دارویی، ادویه‌ای و نوشابه‌ای، گروه علوم باغبانی، دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان، ایران
2 دانشگاه گرگان
3 دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
4 دانشیار گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، ایران
چکیده
سرخدار به دلیل داشتن ترکیب ارزشمند پاکلی‌تاکسل از ارزش دارویی بالایی برخوردار است؛ با این وجود، رشدکند این گیاه و مقادیر بسیار پایین این ترکیب دارویی و خطر انقراض گیاه، استخراج تاکسل از گیاه هزینه بردار بوده و تولید آن نیازمند روشهای جایگزین است. بهینه‌سازی محیط کشت اعم از محیط کشت زی توده و متابولیت از اهداف اصلی درون شیشه‌ای کشت این گیاه محسوب می‌شود. تحقیق حاضر به‌منظور بررسی اثر برخی از ایلیسیتورها بر میزان فعالیت آنزیمهای دخیل در بیوسنتز پاکلی‌تاکسل با هدف بهینه‌سازی تولید این ترکیب در شرایط درون شیشه انجام شد. به منظور تولید کالوس ریزنمونه‌های گونه T.baccata و T.brevifoli در محیط B5 حاوی NAA (mg/l 2)، 2,4-D (mg/l2/0)، kin (mg/l2/0) کشت شد. کالوس به دست آمده در محیط حاوی ایلیسیتورهایی چون اسیدسالیسیلیک (80 میلی‌گرم در لیتر)، متیل‌جاسمونات ( 100میکرومولار)، اسیدسینامیک (25/0 مولار)، و ترکیب آنها کشت شد. همچنین اثر فنیلآلانین (1/0 میلی‌مولار) به عنوان پیش ماده فعالیت آنزیم فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز نیز مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. در نهایت اثر تیمارهای ذکر شده بر فعالیت آنزیمهای پلی‌فنل‌اکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز کالوس‌های تیمار شده ارزیابی شد. بررسی‌ها نشان داد که کاربرد تیمارهای آزمایشی و همچنین اثر متقابل آنها بر فعالیت آنزیمهای مورد مطالعه موثر بود. نتایج نشان داد که متیل‌جاسمونات سبب افزایش فعالیت فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز و پلی‌فنل‌اکسیداز شد. همچنین در ترکیب متیل‌جاسمونات و اسیدسالیسیلیک فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در بیشترین مقدار نسبت به شاهد بود. همچنین فعالیت آنزیمهای مطالعه شده بدون در نظر گرفتن اثر تیمار تحت تاثیر گونه متفاوت بود.
کلیدواژه‌ها
)