زیست فناوری گیاهان دارویی

مقاله پژوهشی

اثر تنش خشکی بر فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدان و میزان پروتئین های محلول در گیاه آویشن (Thymus vulgaris L.)

کیوان آقائی؛ فاطمه احمدخانی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 1-7

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701838

چکیده

آویشن یکی از گیاهان دارویی مهم است که هم بصورت طبیعی در بخش های زیادی از مراتع ایران می روید و هم بصورت وسیعی در ایران و جهان کشت می شود. با توجه به قرار گرفتن کشور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک و میزان کم ... بیشتر آویشن یکی از گیاهان دارویی مهم است که هم بصورت طبیعی در بخش های زیادی از مراتع ایران می روید و هم بصورت وسیعی در ایران و جهان کشت می شود. با توجه به قرار گرفتن کشور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک و میزان کم بارندگی در کشور لازم است تحقیقاتی به منظور افزایش تحمل تنش خشکی در گیاهان زراعی و دارویی انجام شود. تنش خشکی علاوه بر کاهش محصولات زراعی در ایران موجب کاهش میزان تولید و نیز کیفیت گیاهان دارویی نیز می شود. به همین دلیل به منظور بررسی مکانیسم های تحمل تنش خشکی در آویشن و بررسی امکان افزایش تحمل به خشکی در این گیاهان دارویی با ارزش، فعالیت تعدادی از آنزیم های آتی اکسیدان بعنوان یکی از راهکارهای مقابله با تنش خشکی در گیاه آویشن خوراکی (Thymus vulgaris L.) در یک آزمایش کاملا نصادفی مورد بررسی قرار گرفت. نشاهای آویشن پس از رشد کافی در گلدان های حاوی خاک مناسب تحت تیمار های آبیاری 80% (شاهد)، 60% و 40% ظرفیت زراعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد تیمار خشکی اثر معنیداری بر میزان پروتئین های محلول کل و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان داشت. تحت تنش خشکی 60% و بخصوص 40% مقدار پروتئین های محلول کاهش یافت. فعالیت آنزیم کاتالاز تحت تنش خشکی نسبت به شاهد افزایش یافت که بیشترین مقدار آن در تنش 60% بود. فعالیت پراکسیداز تحت تنش خشکی تغییر معنیداری نکرد(60%) یا کاهش یافت (40%). بعنوان نتیجه گیری کلی می توان گفت که یکی از مکانیسم های تحمل تنش خشکی در آویشن افزایش فعالیت برخی از آنزیم های آنتی اکسیدان از جمله کاتالاز می باشد.

اثر تنظیم‌ کننده‌های رشد بر باز‌زایی اندام‌های مختلف آوندول (Smyrnium Cordifolium) در شرایط درون شیشه ای

آزاده رجبی امیرآبادی؛ محمد گردکانه

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 8-18

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701839

چکیده

آوندول ((Smyrnium Cordifolium یکی از پرارزشترین گیاهان دارویی بوده و مصرف آن در جهان سابقه طولانی دارد. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر تنظیمکنندههای رشد بر باززایی اندامهای مختلف آوندول در شرایط درونشیشهای ... بیشتر آوندول ((Smyrnium Cordifolium یکی از پرارزشترین گیاهان دارویی بوده و مصرف آن در جهان سابقه طولانی دارد. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر تنظیمکنندههای رشد بر باززایی اندامهای مختلف آوندول در شرایط درونشیشهای بود.این مطالعه در شرایط آزمایشگاه کشتبافت مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. به منظور القای پینه، فاکتورهای ریزنمونه (ساقه، برگ)، تنظیمکننده‏های رشد 2,4-D (0، 5/0، 1، 2 و 4 میلی‌گرم در لیتر) وBA ، (صفر، 25/0، 5/0و 1، میلی‌گرم در لیتر) مورد بررسی قرار گرفت. 6 هفته پس از کاشت صفات رنگ کالوس، سرعت کالوسزایی، درصد کالوسزایی، قطرکالوس و وزن تر کالوس ثبت شد. نتایج نشان داد بیشترین سرعت کالوسزایی در ترکیب هورمونی 2 میلیگرم در لیتر 2,4-D به تنهایی، بیشترین درصد کالوسزایی ریزنمونهها در ترکیب 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر 2,4-Dبه تنهایی و 5/0 میلیگرم در لیتر 2,4-D و 25/0 میلی‌گرم در لیتر BA در ریزنمونه ساقه حاصل شد.جهت باززایی مستقیم، ریزنمونهها (ساقه،برگ) بر روی محیطکشت MS حاوی تنظیمکنندههای رشد BA (25/0، 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) و IBA (صفر، 25/0، 5/0) کشت شدند. 6 هفته پس از کاشت ریزنمونه کالوسزایی انجام دادند و گیاه وارد باززایی نشد. نتایج آزمایش دوم نشان داد که بیشترین سرعت کالوسزایی و قطر کالوس در ترکیب هورمونی 5/0 میلیگرم در لیتر BA به تنهایی حاصل شد. بیشترین درصد کالوسزایی در دو ترکیب هورمونی 5/0 میلیگرم در لیتر BA به تنهایی و 1 میلیگرم در لیتر BA با 25/0 میلیگرم در لیتر IBAمشاهده شد. بیشترین وزنتر کالوس در ترکیب هورمونی 1 میلیگرم BA به تنهایی بدست آمد.

اثر نانوزئولیت بر خواص مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گل محمدی.

مجتبی محمودی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 19-35

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701840

چکیده

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر رشد رویشی و خصوصیات فیزیولوژیکی گل محمدی، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل با 12 تیمار (سه سطح نانوزئولیت و چهار تیمار رطوبتی) در سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ... بیشتر به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر رشد رویشی و خصوصیات فیزیولوژیکی گل محمدی، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل با 12 تیمار (سه سطح نانوزئولیت و چهار تیمار رطوبتی) در سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در شرایط فضای مسقف با نور کافی به اجر درآمد. پس از تعیین ظرفیت زراعی و نقطه پژمردگی خاک، بر اساس رطوبت خاک، وزن مرجع در شرایط ظرفیت زراعی تعیین و تیمار خشکی اعمال شد. پس از اعمال تنش، فاکتورهای مختلف مورفولوژی: رشد قطری، ارتفاع نهال، تعداد برگ، سطح برگ، بیوماس اندام هوایی و زمینی اندازه‌گیری شد نتایج نشان داد که نتایج نشان داد که بیشترین وزن کل گیاه و وزن خشک اندامهای هوایی گل محمدی در تیمار 10 گرم نانو زئولیت و دور آبیاری 4 روز بدست آمده است. اثر متقابل فاکتورهای نانوزئولیت و دور آبیاری بر وزن تازه و خشک برگ معنیدار و در تیمار10 گرم نانو زئولیت و دور آبیاری 4 روز به حداکثر خود رسیدند. کاربرد نانوزئولیت بر تعداد، طول، حجم و وزن خشک ریشه گل محمدی معنی دار و مصرف 10 گرم نانوزئولیت باعث بهبود این شاخصها شد. دور آبیاری در تمام شاخصهای اندازه گیری شده به غیر از وزن خشک اندام هوایی، تعداد ریشه، ارتفاع گیاه و محتوای نسبی آب برگ اثر معنیداری نشان داد. در مجموع میتوان نتیجه گیری کرد که استفاده از نانوزئولیت در غلظت های پایین باعث بهبود شاخصهای رشدی شده و کاربرد فراتر از حد مطلوب بهدست آمده برای گیاه گل محمدی که مقاوم به خشکی میباشد اثرات نامطلوب به همراه دارد.

آینده‌ی احتمالی محصولات کشاورزی و گیاهان دارویی در متاورس.

آرش مودودی؛ محمد ناصر مودودی؛ ابراهیم جهانگیر دهبرزویی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 36-46

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701841

چکیده

متاورس به عنوان مفهومی جدید، در پی خلق زیستی مجازی برای بشر بوده، همانند زیست واقعی اهداف مختلف تجاری، سرگرمی، علمی، سیاسی و غیره را دنبال می‌کند. اگرچه سازوکار این پدیده هنوز به خوبی شناسایی یا مستقر ... بیشتر متاورس به عنوان مفهومی جدید، در پی خلق زیستی مجازی برای بشر بوده، همانند زیست واقعی اهداف مختلف تجاری، سرگرمی، علمی، سیاسی و غیره را دنبال می‌کند. اگرچه سازوکار این پدیده هنوز به خوبی شناسایی یا مستقر نشده، اما با داده‌های فعلی می‌توان گفت که امکاناتی نظیر واقعیت مجازی و واقعیت افزوده پتانسیل بالایی برای خلق فضایی نو در تمام ابعاد کشاورزی و دامپروری از جمله گیاهان دارویی را خواهند داشت. این فناوری نسل چهارمی می‌تواند در حلقه‌های زنجیره زندگی محصولات کشاورزی وارد شده و درک متفاوتی از تعاملات کاربر و زنجیره از یکسو و واکنش‌های سیاره به تولید و مصرف این محصولات را از سوی دیگر ایجاد نماید. در این مقاله از راهِ نظریه‌پردازی، ابتدا کلیات فناوری متاورس و تاریخچه ظهور آن معرفی خواهند شد و سپس نشان داده می‌شود که چگونه این ابزار قدرتمند می‌تواند از مرحله پیشاتولید تا پسامصرف، نه تنها انسان و محصولات کشاورزی را پایش نماید بلکه برای اولین بار بشر را مسافر بخش‌های دیگر سیاره خواهد کرد تا دریابد هر تصمیم و کردار او چه بازتابی در دیگر اجزاء اکوسیستم به جای می‌گذارد. همچنین متاورس می‌تواند با ایجاد یک «اَبَرداده‌ی شخصی» به هر کاربر، مسائل فراروی او را با راه‌حلی ساده اما با سازوکاری پیچیده، نظیر مکانیسم خاک در طبیعت، حل و فصل نماید.

بررسی اثر ارتفاع از سطح دریا و اقلیم بر تغییرات متابولیت های ثانویه گیاهان دارویی آویشن و درمنه

علیرضا نژادمحمد نامقی؛ سعید جاهدی پور؛ زهرا قلی زاده

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 47-53

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701842

چکیده

متابولیت های ثانویه موادی هستند که دربعضی از گیاهان و درمرحله رویشی خاصی ازرویش وجود دارند. آلکالوئید ها (مورفین، کدئین، آتروپین)، ترپنوئیدها، فلاوونوئیدها، رنگریزه هاو تانن ها از جمله مهم ترین این ... بیشتر

برسی اثر آسکوربیک اسید بر میزان کلروفیلa، bو میزان پرولین گیاه Salicornia persica تحت تنش شوری

مریم بواشه؛ مهسا السادات خرسندی مقدم؛ سعیده قیاسوند

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 54-60

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701843

چکیده

در اکثر مناطق دنیا تنش شوری عمده ترین تنشی است که از طریق کاهش پتانسیل اسمزی و اختلال در جذب آب و برخی از عناصر غذایی رشد و عملکرد گیاه زراعی را محدود میکند. گیاه Salicornia Persica گیاهی هالوفیت، یکساله ومقاوم ... بیشتر

تاثیر عصاره‏های آویشن (Thymus vulgaris)، رزماری (Rosmarinus officinalis) و نیترات نقره بر ویژگی‏های کمی، کیفی و عمر گلجایی گل شاخه بریده رز رقم ایلونا

فائزه امینی فر؛ سودابه نورزاد؛ سکینه سعیدی‏سار

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 61-73

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701844

چکیده

اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﮔﻞ‏ﻫﺎی ﺑﺮﻳﺪه، ﻳﻜﻲ از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻬﻢ در ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژی ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ و ﺻﻨﻌﺖ ﮔﻠﻜﺎری اﺳﺖ. ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮای ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‏ﻫﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻣﻨﺎﺳﺐ ... بیشتر اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﮔﻞ‏ﻫﺎی ﺑﺮﻳﺪه، ﻳﻜﻲ از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻬﻢ در ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژی ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ و ﺻﻨﻌﺖ ﮔﻠﻜﺎری اﺳﺖ. ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮای ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‏ﻫﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺜﻞ ﻋﺼﺎره ﮔﻴﺎﻫﺎن داروﻳﻲ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﺮ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﮔﻞ ﺑﺮﻳﺪه رز و ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ آن‏ها ﺑﺮای ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﺪن ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺷﻴﻤﻴﺎیی ﻣﺜل نیترات ﻧﻘﺮه اﺟﺮا ﮔﺮدﻳﺪ. این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره‏های گیاهی آویشن (Thymus vulgaris) و رزماری (Rosmarinus officinalis) و نیترات نقره در غلظت‏های (3 و 5 پی‏پی‏ام) و آب مقطر به عنوان شاهد روی عمر گلجایی گل شاخه بریده رز رقم ایلونا انجام شد. آزمایش تحت شرایط دمای 2±20 درجه سانتی‏گراد، رطوبت نسبی 55-50 درصد، شدت نور سفید 12 میکرومول در مترمربع در ثانیه و 12 ساعت در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار برای اندازه‏گیری صفات عمر گلجایی، وزن تر، وزن خشک، میزان کلروفیل a، b و کل و کارتنوئید برگ و ساقه، میزان فنول کل، فلاونوئید کل و آنتوسیانین گلبرگ صورت گرفت. نتایج نشان داد، به طور کلی عصاره آویشن، رزماری و نیترات نقره به کار رفته در این پژوهش، سبب بهبود عمرگلجایی گل بریدنی رز شدند. بیشترین میزان وزن تر و عمر گلجایی در تیمار نیترات نقره در سطح (3 پی‏پی‏ام) مشاهده شد، طوری که عمر گلجایی را در مقایسه با شاهد حدودا 13 روز افزایش داد. کمترین میزان وزن تر و عمرگلجایی متعلق به تیمار شاهد بود. با توجه ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺮﺧﯽ از ﺻﻔﺎت اﻧﺪازه‏ﮔﯿﺮی ﺷﺪه در اﺳﺘﻔﺎده از عصاره آویشن و رزماری در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ نیترات ﻧﻘﺮه و ﻧﯿﺰ اﺛﺮات ﻣﻀﺮ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ نیترات ﻧﻘﺮه، ﻣﯽ‏ﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده از عصاره‏های رزماری با غلظت 3 پی‏پی‏ام را برای افزایش عمر گلجایی و کیفیت گل‏های رز ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﻮد.

گیاهان دارویی و نقش آنها در بیوتکنولوژی و یافتن درمان های جایگزین.

مریم رحیمی؛ نگین طهماسبی؛ مهتا شلیلیان؛ مهسا احمدی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 74-97

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701845

چکیده

تنوع زیستی با کمک به معیشت و توسعه انسان نقشی اصلی، دررفاه جمعیت جهانی ایفا میکند. طبق گزارش های WHO، حدود 80 درصد جمعیت جهان هنوز به داروهای گیاهی متکی اند. امروزه اکثرداروها وجود خودرامدیون گیاهان دارویی ... بیشتر تنوع زیستی با کمک به معیشت و توسعه انسان نقشی اصلی، دررفاه جمعیت جهانی ایفا میکند. طبق گزارش های WHO، حدود 80 درصد جمعیت جهان هنوز به داروهای گیاهی متکی اند. امروزه اکثرداروها وجود خودرامدیون گیاهان دارویی هستند. مواد طبیعی مدت‌ها به عنوان منابع داروهای درمانی عمل می‌کردند، که داروهایی مانند دیژیتال (ازگل انگشتانه)، ارگوتامین (از چاودار آلوده)، سالیسیلات‌ها (پوست بید) ازجمله نمونه‌های کلاسیک هستند. کشف دارو از منابع طبیعی شامل یک رویکرد چندوجهی با ترکیب تکنیک های گیاه شناسی، فیتوشیمیایی، بیولوژیکی و مولکولی است . بنابراین، کشف داروی مبتنی بر گیاهان دارویی همچنان یک حوزه مهم وکشف نشده است، تحقیق دراین موضوع منجر به نتایج مهمی در راستای اهداف دارویی میشود . کاهش تنوع زیستی نتیجه افزایش جمعیت جهانی، صنعتی شدن سریع ، جنگل زدایی بی رویه، بهره برداری بیش از حد منابع طبیعی، آلودگی و نهایتا تغییرات آب و هوایی جهانی است . حفظ تنوع زیستی گیاهی برای ایجاد تنوع ساختاری و ترکیبات اصلی در آینده برای توسعه پایدار تمدن بشری مهم است . این موضوع برای کشورهای در حال توسعه اهمیت بیشتری پیدا میکند، جایی که اکتشاف زیستی برنامه‌ریزی‌شده همراه با تجاری‌سازی غیرمخرب میتواند به حفظ تنوع زیستی کمک کندودر درازمدت به نفع بشر باشد. بررسی حاضر تلاشی برای به روز رسانی دانش ما در مورد کاربردهای درمانی متنوع محصولات گیاهی مختلف دربرابر اهداف دارویی مختلف مانند سرطان، مغز انسان، عملکرد قلبی عروقی، عفونت میکروبی، التهاب، درد و موارد دیگراست.

واکنش گونه‌های گیاهی مختلف در پاسخ به القای کالوس.

منصوره صداقتی؛ محمدحسن عصاره

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 98-105

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701846

چکیده

استفاده از تکنیک‌های اصلاحی در اصلاح گیاهان دارویی و زراعی و بهبود کمیت و کیفیت مواد مؤثره موجود در آن‌ها برای تولید گیاهان پربازده امری ضروری است. از عوامل مؤثر بر تولید کالوس و باززایی می‌توان به ... بیشتر

اثر تنش فلزات سنگین کادمیوم و نیکل بر ترکیبات عصاره گیاه آویشن ایرانی (Thymus persicus).

کیوان آقائی؛ زهرا مصطفوی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 106-111

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701847

چکیده

گیاه آویشن یکی از گیاهان دارویی پرمصرف در ایران است که گونه Thymus persicus یا آویشن ایرانی بعنوان یکی از گونه های اندمیک در استان زنجان در مناطق آلوده به فلزات سنگین ازجمله نیکل و کادمیوم یافت می شود. به منظور ... بیشتر گیاه آویشن یکی از گیاهان دارویی پرمصرف در ایران است که گونه Thymus persicus یا آویشن ایرانی بعنوان یکی از گونه های اندمیک در استان زنجان در مناطق آلوده به فلزات سنگین ازجمله نیکل و کادمیوم یافت می شود. به منظور بررسی اثر تجمع نیکل بر ترکیبات عصاره آویشن ایرانی دانه رستهای گیاهان در شرایط کشت هیدروپونیک با غلظت های 0 (شاهد)، 0.2، 0.4 و 0.6 میلی مولار نیکل و کادمیوم تیمار شدند. سه هفته پس از تیمار، نمونه های گیاهی جمع آوری گردیدند و عصاره هگزانی از بخش هوایی گیاهان استخراج شد و با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومترگازی تریبات تشکیل دهنده عصاره مورد اندازه گیری و بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که عمده ترین ترکیبات موجود در عصاره آویشن ایرانی، اسید فرمیک، تیمول، تیموکوئینون و لینالول می باشد. مقدار تیمول در تمام غلظت های نیکل و کادمیوم به جز غلظت 4/0 میلی مولار نیکل نسبت به شاهد افزایش یافت. اما مقدار سه ترکیب مهم دیگر یعنی تیموکوئینون، لینالولل و اسید فرمیک تحت تاثیر غلظت های مختلف هر دو فلز روند کاهشی داشته است. بطور کلی می توان نتیجه گرفت که تنش فلزات سنگین نیکل و کادمیوم بر مقدار و نوع ترکیبات موثره عصاره گیاه آویشن ایرانی تاثیرات متفاوتی داشته است. مقدار برخی ترکیبات اصلی افزایش و برخی دیگر تحت تین تنش کاهش نشان دادند که این نشان دهنده غیر قابل پیش بینی بودن نتایج اثرات فلزات سنگین بر ترکیبات ثانویه این گیاه می باشد.

بررسی اثر برخی ایلیسیتورها و پیش‌سازهای متابولیتی بر فعالیت آنزیمی کالوس دو گونه سرخدار در شرایط درون شیشه‌ای.

مژده باقری نسب؛ عظیم قاسم نژاد؛ خدایار همتی؛ علیرضا صادقی پور

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 112-136

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.701945

چکیده

سرخدار به دلیل داشتن ترکیب ارزشمند پاکلی‌تاکسل از ارزش دارویی بالایی برخوردار است؛ با این وجود، رشدکند این گیاه و مقادیر بسیار پایین این ترکیب دارویی و خطر انقراض گیاه، استخراج تاکسل از گیاه هزینه بردار ... بیشتر سرخدار به دلیل داشتن ترکیب ارزشمند پاکلی‌تاکسل از ارزش دارویی بالایی برخوردار است؛ با این وجود، رشدکند این گیاه و مقادیر بسیار پایین این ترکیب دارویی و خطر انقراض گیاه، استخراج تاکسل از گیاه هزینه بردار بوده و تولید آن نیازمند روش‌‎‌های جایگزین است. بهینه‌سازی محیط کشت اعم از محیط کشت زی توده و متابولیت از اهداف اصلی درون شیشه‌ای کشت این گیاه محسوب می‌شود. تحقیق حاضر به‌منظور بررسی اثر برخی از ایلیسیتورها بر میزان فعالیت آنزیمهای دخیل در بیوسنتز پاکلی‌تاکسل با هدف بهینه‌سازی تولید این ترکیب در شرایط درون شیشه انجام شد. به منظور تولید کالوس ریزنمونه‌های ‌گونه T.baccata و T.brevifoli در محیط B5 حاوی NAA (mg/l 2)، 2,4-D (mg/l2/0)، kin (mg/l2/0) کشت شد. کالوس به دست آمده در محیط حاوی ایلیسیتورهایی چون اسیدسالیسیلیک (80 میلی‌گرم در لیتر)، متیل‌جاسمونات ( 100میکرومولار)، اسیدسینامیک (25/0 مولار)، و ترکیب آن‌ها کشت شد. همچنین اثر فنیلآلانین (1/0 میلی‌مولار) به عنوان پیش ماده فعالیت آنزیم فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز نیز مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. در نهایت اثر تیمارهای ذکر شده بر فعالیت آنزیم‌های پلی‌فنل‌اکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز کالوس‌های تیمار شده ارزیابی شد. بررسی‌ها نشان داد که کاربرد تیمارهای آزمایشی و همچنین اثر متقابل آنها بر فعالیت آنزیم‌های مورد مطالعه موثر بود. نتایج نشان داد که متیل‌جاسمونات سبب افزایش فعالیت فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز و پلی‌فنل‌اکسیداز شد. همچنین در ترکیب متیل‌جاسمونات و اسیدسالیسیلیک فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در بیشترین مقدار نسبت به شاهد بود. همچنین فعالیت آنزیمهای مطالعه شده بدون در نظر گرفتن اثر تیمار تحت تاثیر گونه متفاوت بود.

اثرات باکتری‌کشی نانوذرات نقره بیوسنتزی از یک گیاه دارویی علیه یک باکتری مقاوم به چند دارو اسینتو‌باکتر بومانی (Acinetobacter baumannii).

اعظم چهاردولی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 137-142

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.702219

چکیده

سویه‌های باکتریایی مقاوم به آنتی‌بیوتیک‌ها باعث عفونت‌های جدی می‌شوند که میتواند منجر به افزایش میزان مرگ‌ومیر، بستری طولانی مدت در بیمارستان و خسارات مالی شود. یافتن عوامل باکتری‌کش جدید علیه ... بیشتر

بررسی مولکولی ژن های منتخب‌ دخیل در مسیر بیوسنتز فلاونوئیدها در دو اکوتیپ زیرۀ سبز

فرشته لطفی؛ سید محمد مهدی مرتضویان؛ علی ایزدی دربندی؛ حسین رامشینی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 143-154

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.702220

چکیده

مادۀ موثره یا متابولیت‌های ثانویه در گیاهان دارویی به طور منظم در پاسخ به تنش‌های زنده و غیر زنده ساخته شده و توانایی گیاهان را برای سازگاری در طول رشد و نمو تعیین می‌کنند. جهت افزایش کمی و کیفی مادۀ ... بیشتر مادۀ موثره یا متابولیت‌های ثانویه در گیاهان دارویی به طور منظم در پاسخ به تنش‌های زنده و غیر زنده ساخته شده و توانایی گیاهان را برای سازگاری در طول رشد و نمو تعیین می‌کنند. جهت افزایش کمی و کیفی مادۀ موثرۀ گیاه داروئی زیرۀ سبز، با نام علمی Cuminum cyminum L از خانواده چتریان، نیازمند شناسایی ژرم پلاسم و ژن‌های مفید در توده‌های اهلی و وحشی این گیاه هستیم. در تحقیق حاضر، پنج ژن منتخب در مسیر بیوسنتز فلاونوئیدها در زیرۀ سبز، حاصل از تحقیقات قبلی مبتنی بر روش NGS که بیشترین تغییر بیانی را در تنش خشکی داشتند، مورد اعتبارسنجی قرارگرفتند. DNA از برگ‌های جوان اکوتیپ‌های منتخب کشت شده، استخراج و با ژل آگارز کیفیت سنجی شد. با توجه به انجام آزمایش PCR و مشاهدۀ تک باند در تمام موارد و عدم وجود تفاوت در طول قطعه تکثیر شده میان اکوتیپ‌های منتخب؛ چندشکلی طولی قطعات حاصل از تکثیر به دلیل وجود نواحی دارای حذف و اضافه بین ژنوتیپ‌‌های مختلف، رد شد. این آزمایش نتوانست قرار گرفتن دو اکوتیپ مورد مطالعه صدوق و رفسنجان از نظر عملکرد دانه، اسانس و محتوای عصاره، در دو گروه متفاوت را از نظر ژن های مورد بررسی تایید کند. همچنین نتوانست تفاوت بیان دو ژن (با شماره توالی های DN1196 و DN32640) را در تنش خشکی و آبیاری معمولی در تحقیق گذشته تایید نماید.

بررسی اثرات هم افزایی ضد سرطانی عصاره هیدروالکلی گیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis) و نانوذره گرافن بر رده سلول سرطانی .Hela

مرسده برارپور؛ مهیار گرامی؛ مهدی عارف راد؛ علی پاکدین پاریزی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 155-163

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.702222

چکیده

سرطان یکی از مسائل مهمی است که سلامت عمومی در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. استفاده از گیاهان دارویی و ترکیبات موثره آنها یک راهکار جایگزین برای جلوگیری و درمان سرطان می‌باشد. در تحقیق حاضر اثرات ... بیشتر سرطان یکی از مسائل مهمی است که سلامت عمومی در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. استفاده از گیاهان دارویی و ترکیبات موثره آنها یک راهکار جایگزین برای جلوگیری و درمان سرطان می‌باشد. در تحقیق حاضر اثرات هم‌افزایی عصاره هیدروالکلی بادرنجبویه و نانوذره گرافن بر سلول‌های سرطانی دهانه رحم مورد بررسی قرار گرفت. از عصاره هیدروالکلی گیاه بادرنجبویه، رقت‌های 100 و 200 میکروگرم در میلی‌لیتر ترکیبات فنولی کل معادل اسید گالیک تهیه شد. تاثیر این غلظت‌های عصاره در ترکیب با نانوذره گرافن (0، 50، 100 و 200 میکروگرم در میلی‌لیتر) بر زنده مانی سلول‌های سرطانی Hela با استفاده از آزمون MTT ارزیابی شد. بر اساس نتایج بدست آمده تیمار با عصاره گیاه بادرنجبویه تاثیر معنی داری بر کاهش زنده مانی سلول‌های سرطانی داشت(p<0.05). افزودن نانوذره گرافن به عصاره گیاه تنها در غلظت 200 میکروگرم در میلی‌لیتر سبب کاهش قابل توجه سلول‌ها در هر دو غلظت مورد بررسی عصاره نسبت به تیمار عدم حضور نانوذره گردید. به طور کلی بر اساس نتایج بدست آمده عصاره هیدروالکلی نرمال شده بر اساس محتوای کل ترکیبات فنولی گیاه بادرنجبویه قادر به جلوگیری از رشد سلول‌های Hela می‌باشد. از طرفی اثرات هم‌افزایی ضدسلولی در تیمار عصاره گیاه و نانوذره مشاهده شد که می‌تواند راهکاری جهت افزایش کارایی گیاهان دارویی برای مقابله با سلول‌های سرطانی باشد.

فرمولاسیون زیستی نانوذرات نقره با استفاده از عصاره برگ گیاه سیاه‌دانه دشتی با قابلیت زیست فعالی در برابر کلبسیلا پنومونیه (Klebsiella pneumonia).

اعظم چهاردولی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 164-168

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.702225

چکیده

فرمولاسیون نانوذرات با واسطه عصاره گیاهان دارویی نسبت به روش های مرسوم، روشی مقرون به صرفه، سازگار با محیط زیست، پایدار و سریعتر می باشد. این نانوذرات، به‌ویژه نانوذرات نقره تشکیل شده از عصاره‌های ... بیشتر

مطالعۀ بیوانفورماتیکی ژن های منتخب دخیل در مسیر بیوسنتز فلاونوئیدها در زیرۀ سبز

فرشته لطفی؛ سید محمد مهدی مرتضویان؛ علی ایزدی دربندی؛ حسین رامشینی

دوره 7، دوم ، بهمن 1400، صفحه 169-182

https://doi.org/10.30470/jmpb.2022.702226

چکیده

زیرۀ سبز گیاهی یکساله و علفی و متعلق به خانواده جعفری یا چتریان[1] است .در تحقیق حاضر پنج ژن منتخب موثر در مسیر بیوسنتز فلاونوئیدها که با روش NGS در زیره سبز شناسایی شده و بیشترین تغییر بیانی را داشتند مورد ... بیشتر زیرۀ سبز گیاهی یکساله و علفی و متعلق به خانواده جعفری یا چتریان[1] است .در تحقیق حاضر پنج ژن منتخب موثر در مسیر بیوسنتز فلاونوئیدها که با روش NGS در زیره سبز شناسایی شده و بیشترین تغییر بیانی را داشتند مورد مطالعه بیوانفورماتیکی قرارگرفت. از این میان، دو قطعه ژنی DN32640 و DN1196 که دارای بیشترین فاصله تکاملی و از دو خانواده مختلف بودند، جهت شناسایی بیشتر، مورد بررسی قرارگرفتند. توالی DN1196 از خانواده GT6، یک گلیکوزیل ترانسفراز در مسیر بیوسنتز ترکیبات فنلی، و توالی DN32640 از خانواده BHLH، یک فاکتور رونویسی در مسیر بیوسنتز آنتوسیانین می‌باشد. پروتئین کد شدۀ توالی DN1196، با شباهت بیش از 85 درصدی با پروتئینی از گیاه هویج، در مرحلۀ پایانی سنتز فلاونول، با انتقال یک مولکول گلوکز، آن را گلیکوزیله می‌کند. در این فرایند دو پروتئین فاکتور رونویسی با این پروتئین در تعامل می‌باشند. ساختار ثانویه پیش‌بینی شده محصول این ژن، منطبق با توالی پروتئینی هویج مشخص شد. پروتئین کد شدۀ توالی DN32640، با شباهت بیش از 90 درصدی با پروتئین هویج، یک فاکتور رونویسی از خانواده BHLH و جزیی از کمپلکس MBW است. این فاکتور رونویسی در تنظیم مراحل پایانی مسیر منتهی به بیوسنتز آنتوسیانین‌ها و تانن‌ها دخالت دارد. ساختار ثانویه محصول این ژن نیز بر اساس توالی پروتئینی شناسایی شده هویج مشخص شد. با توجه به اهمیت این دو ژن و برهمکنش محصول آن‌ها با سایر پروتئین‌ها می‌توان از آن دو در دست‌ورزی‌های ژنتیکی جهت تولید بیشتر ترکیبات فنلی خصوصا آنتوسیانین در زیرۀ سبز استفاده نمود.

دوره 8 (1401)

دوره 7 (1400)

دوره 6 (1399)

دوره 5 (1398)

دوره 4 (1397)

دوره 3 (1396)

دوره 2 (1395)

دوره 1 (1394)

دوره و شماره: دوره 7، دوم، بهمن 1400

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده